Asıl adı Yahya’dır. Arnavut asıllı olan sanatçı, devşirme olarak İstanbul’a gelmiş, yeniçeri ocağında eğitim görmüş ve yükselmiş bir şairdir. Yaşadığı dönemde Fuzuli’den sonra en büyük mesnevi şairi olarak tanınmıştır.
Kanuni’nin oğlu Şehzade Mustafa’nın katledilmesi üzerine yazdığı mersiye meşhurdur. Bu mersiye nedeniyle padişahın himayesini kaybeden sanatçı, Bosna taraflarına gitmiş, 1582’de Bosna’da ölmüştür.
Taşlıcalı Yahya'nın Edebî Kişiliği
Sade bir dil, akıcı bir üslupla güzel kaside ve gazeller söylemiştir. Ancak o, mesnevileriyle tanınmıştır. Hamse sahibidir.
Hamsesindeki mesneviler “Şah ü Geda, Usulname, Genclne-i Raz, Gülşen-i Envar, Yusuf ve Züleyha”dır.
Şair, mesnevilerinin konularını İran edebiyatından almamış, kendi oluşturmuştur. Bu yönüyle eserleri orijinaldir.
Eserlerinde mahalli renk ve çizgilere çokça yer vermiştir.
Yusuf ve Züleyha, Türk edebiyatında bu isimle yazılan mesnevilerin en değerlisi ve başarılısı kabul edilmektedir.