5 Ocak 2018 Cuma

Kısaca Direktör Ali Bey Kimdir, Hayatı ve Edebi Kişiliği?

İstanbul'da 1844 senesinde doğdu. Babası Halep ve Şam kethüdalıklarında bulunmuş Yusuf Cemil Efendidir. İlk öğrenimini özel hocalardan ders alarak yaptı. Küçük yaşta Fransızca öğrendi. On dört yaşında Babıali Tercüme Odasına memur girdi ve on sene kadar çalıştı. Sonra Sıhhiye Meclisi Azası, 1873'te ise Karantina Başkatibi oldu. 

1877-78 Osmanlı-Rus Savaşından önce Varna'ya mutasarrıf tayin edildi. Savaşın Osmanlı aleyhine dönmesi üzerine, İstanbul'a geldi. Bir süre sonra Düyun-ı Umumiye Müfettişi olarak doğu vilayetleri ve Irak'ta görev yaptı (1885). Irak'tan Hindistan'a giden Ali Bey, kısa süre sonra İstanbul'a döndü. 1890-1893 tarihleri arasında Trabzon'da valilik yaptı. Sonra tekrar Düyun-ı Umumiye'de çalışmaya başladı ve buranın direktörü oldu. 

Ölünceye kadar aynı görevde kalan Ali Bey, "Direktör" lakabıyla meşhur oldu. 3 Şubat 1899'da İstanbul'da öldü. Anadoluhisarı'ndaki Göksu Mezarlığına defnedildi.

Edebi Kişiliği:
✓ Teodor Kasap’ın çıkardığı ilk mizahî dergi Diyojen’de mizahî yazılar yazmış ve bu yönüyle tanınmıştır.
✓ İlk mizahî sözlük olan Lehçetü’l Hakayık’ı yazmıştır.
✓ Tiyatrolarında da gülmece unsurlarına yer vererek tiyatrolarını halkın konuştuğu sade dille kaleme almıştır.
✓ Yazdığı tiyatrolarla Türk tiyatrosunun gelişmesine katkılarda bulunmuştur. Eserleri Güllü Agop ve arkadaşları tarafından Gedikpaşa Tiyatrosunda sahnelenmiştir.
✓ Sanatçının 1871′de yazdığı “Seyahat Jurnali” adlı eseri edebiyatımızdaki ilk günlük örneğidir.

Advertiser