Hacı Bayram Velî, 1352 yılında Ankara'nın Zülfadi köyünde dünyaya geldiği bilinmektedir. Gerçek adının Numan olduğu söylenilmektedir. Okumaya hevesli olan Hacı Bayram Velî erken yaşta medreseye yerleşmiş ve kendini geliştirmiştir.
Şiirler yazmış ve mutasavvuf alanında kendini geliştirmiştir. Somuncu Baba olarak bilinen Hâmid’ûd-Dîn-i Veli, Hacı Bayram Velî'yi talebe olarak Kayseri'ye yanına alarak Dini ve Fen ilimlerinde yetiştirilmesine yardımcı oldu. İsmindeki Bayram ismini Somuncu Baba eklediği söylenmektedir.
Hacı Bayram Velî bir süre Somuncu Baba'ya müridlik yaptıktan sonra hocasının ölümü ile tekrar doğduğu topraklara dönerek ölümüne kadar islamiyeti ve milli şuuru yaymak için elinden geleni yapmıştır. Öyle ki Anadolu'ya Orta Asya'dan göç edenleri yerleşik hayata geçmelerini teşvik etmiştir.
Hacı Bayram Velî toprağa yakın eğilimini öğrencilerine de aşılamıştır. İslamiyeti yaymak öğrencilerine de öğretmek için elinden geleni yapmıştır.
Hacı Bayram Velî'nin ölümü, 1430 yıllarında Ankara'nın Ulus semtinde olmuştur. Mezarı Hacı Bayram Veli Câmiindedir.
Hacı Bayram-ı Velî'nin Eserleri:
Eserlerini Türkçe dilini kullanarak özellikle de şiirlerinde Bayram-i mahlasını kullanmıştır. Genelde şiirlerini Yunus Emre tarzında dile getirmiştir.
Şiirleri:
İlahi
İlahi Zikir
İlahi Taksim
İlahi Savt
Diğer Eserleri:
Makalat - (Farsça)
Şerh-i Besmele
Velâyet-nâme-i Hacı Bektâş-ı Velî
Makâlât-ı Gaybiyye ve Kelimât-ı Ayniyye
Kitâbu'l-Fevâid
Şathiyye