1 Ocak 2018 Pazartesi

Kısaca Montrö Boğazlar Sözleşmesi Hakkında Özet Bilgi

Kısaca Montrö Boğazlar Sözleşmesi Hakkında Özet Bilgi
Lozan Boğazlar Sözleşmesi ile İstanbul ve Çanakkale boğazları askersizleştirilmişti. Boğazlardan geçiş hakkı ve askerisizleştirilen bu bölgenin güvenliği Milletler Cemiyeti Konseyi'nin daimi üyeleri İngiltere, Fransa, Japonya ve İtalya tarafından garanti edilmişti. 

Ancak kısa süre içinde dünya siyasetinin dengelerinde önemli değişiklikler oldu. Boğazların güvenliği konusunda garantör ülkelerden İtalya ve Japonya izledikleri agresif politikalarla güven sağlama konusunda endişelere neden oldu. İtalya Habeşistan'a saldırmış, Japonya ise Milletler Cemiyeti'nden ayrılmıştı. Türkiye haklı olarak garantör bu iki ülkenin artık güven sağlayamayacağını öne sürdü. Bu sebeple de boğazların yeniden silahlandırılması gerektiğini bildirdi. 

Türkiye, Lozan Boğazlar Sözleşmesi taraflarına bir nota göndererek uluslararası konferansın toplanması önerisinde bulundu. Türkiye'nin bu notası olumlu karşılandı ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi 20 Temmuz 1936 tarihinde imzalandı. İmzalayan devletler şunlardır: İngiltere, Fransa, Japonya, Bulgaristan, Avustralya, Yunanistan, , Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya.  

Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile birlikte boğazların egemenliği Türkiye'ye geçmiş ve Boğazlara yeniden Türk askerleri yerleşmiştir. 

Montrö Boğazlar Sözleşmesi uyarınca geçiş rejiminin uygulanacağı dört durum saptandı: Barış zamanı, savaş tehlikesi, Türkiye'nin savaşta olması, diğerleri savaştayken Türkiye'nin savaşta olmaması.

Ticaret gemileri Boğazlardan serbestçe geçebiliyor, savaş durumunda Türkiye taraf ise istediği tedbirleri alabiliyor, savaş durumunda Türkiye tarafsız ise savaşan devletlerin savaş gemilerinin Boğazlardan geçmesi yasaklanıyordu. Ayrıca Türkiye yakın bir savaş tehlikesi görürse savaş gemilerinin Boğazlardan geçmesi konusunda serbestçe davranabiliyordu.

Advertiser