Tarihle ilgili sıkça sorulan sorulardan biri de "Vahdettin hain midir?" sorusudur. Konu hakkında Prof. Dr. İlber Ortaylı, Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil ve Murat Bardakçı'nın açıklamalarını sizler için derledik.
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Skytürk 360 kanalında yayınlanan Şimdi Söz Sizde programında konu hakkında şu açıklamaları yapmakta:
"Vahdettin tahta geçtiği zaman başkent bombalanıyordu. O gün kılıç kuşanıyor, 'bomba atalarsa' demişler, 'bugün artık bombalamazlar' demiş. Onun tahmini Suriçi İstanbul için doğru, ama aynı gün Haydarpaşa'yı uçurdular. Vahdettin Bebek ile Aksaray arasına hükmeder.
Hangi vatan hainliği? Ne alakası var? Bu böyle işte, bir devir. O devir öyle yargılanmaz. Ama buna rağmen bazı hatalar vardır: Damat Ferit'in üzerinde durması, ona inanması. Zannetmiş ki İngilizlerle meseleyi halledecek."
Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil, TRT 1'de yayınlanan Pelin Çift ile Gündem Ötesi programında şu açıklamaları yapmakta:
"Bir devir, şekil, usul değişti. Bir başka idare halifelik ve saltanatı kaldırdı. Mesela Bülent Ecevit vefat etmeden önce "Vahdettin hain değildir" dedi. Mustafa Kemal Paşa, Nutuk'ta der ki "Beni Anadolu'ya gönderenler." Vahdettin, Mustafa Kemal'i Anadolu'ya göndermeden önce Dolmabahçe Sarayı'na çağırdı ve "Paşa, paşa bu devleti kurtarabilirsin" dedi. Bugün artık her şey biliniyor. Mustafa Kemal'in Vahdettin öldüğü gün söylediği sözü çok önemli. "Dünyanın en dürüst ve namuslu devlet adamını kaybettik" dedi. Bir insanın öldüğü gün söylenen söz çok önemlidir. Bazıları halen 80-100 sene önceki bakış açısıyla gidiyorlar. Mustafa Kemal'in sözünü dahi bilmiyorlar."
Murat Bardakçı'nın Habertürk'te yayınlanan Tarihin Arka Odası programında yaptığı açıklamalar ise şu şekilde:
"Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun seyahati öncesi, seyahatı sırasında ve seyahatı sonrasındaki bütün evrakını yayınlayan tek kişi olarak söylüyorum, Mustafa Kemal Paşa'yı Samsun'a devlet gönderdi. İşgal altındaki bir imparatorlukta yaşanan işgale son vermek için devletin her kademesinde yapılan bir operasyondur. Sadece Mustafa Kemal değil, Kazım Karebekir, Ali Fuat Paşa gibi isimler de dahildir. Fakat bu evraktan gördüğümüz kadarıyla en fazla ümit bağlanan kişi Mustafa Kemal Paşa'dır. Bu operasyonda kimler rol aldı? Vahdettin, Harbiye Nezareti ve hatta gayrı resmi Saltanat Şurası. 30 Nisan 1919 tarihli resmi gazetede (Takvim-i Vekayi) tayin kararnamesi yayınlanmıştır."