Milletvekili dokunulmazlıkları iki kısma ayrılır: Mutlak Dokunulmazlık ve Nisbi Dokunulmazlık.
Mutlak Dokunulmazlık: Yasama sorumsuzluğu da denilen mutlak dokunulmazlık, milletvekillerinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki sözlerinden, ileri sürdükleri düşüncelerden ve kullandıkları oylardan dolayı sorumlu tutulmamalarıdır. Bu dokunulmazlık sürekli nitelik taşır, yani ömür boyu koruma sağlar. TBMM kararı ile de kaldırılamaz. Tüm bunlara karşın milletvekilleri hakkında hakaret nedeni ile tazminat davası açılmasında bir engel yoktur.
Nispi Dokunulmazlık: Milletvekilleri hakkında seçimden önce veya sonra bir suç işlediği iddiasıyla Meclisin kararı olmadıkça yargılanamaz. Bunun istisnası ise ağır cezayı gerektiren suçüstü halidir. Bu durumda dokunulmazlığın kaldırılmasına gerek kalmaksızın yargılama başlatılabilir. Ayrıca soruşturmasına milletvekili seçilmeden önce başlanmış olmak koşuluyla Anayasanın 14. maddesi kapsamına giren suçlarda da dokunulmazlık kaldırılmaksızın yargılama devam eder.
Milletvekili Dokunulmazlıkları Hakkında Önemli Bilgiler
- Milletvekilleri hakkında seçimden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, milletvekilliğinin sona ermesiyle başlar.
- Milletvekili olmayan bakanlar da dokunulmazlıktan yararlanır.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki siyasi parti gruplarında yasama dokunulmazlığı hakkında bir görüşme yapılamaz.
- Milletvekillerinin dokunulmazlıklarından vazgeçme gibi bir hakkı yoktur.
- Milletvekili dokunulmazlığı, yargılamaya engel teşkil etse de ön soruşturma yapılmasını ve delil toplanmasını engellemez.